Eksikliğiniz hissettiğiniz bir arkadaşınızı ilk kez nasıl tanıdığınızı hatırlıyor musunuz? Belki de hayatta yol arkadaşınız olacağını hiç düşünmemiştiniz!
Ömrümüz boyunca yüzlerce insanla muhatap oluruz, iletişim kurarız. Birçoğunu tanırız, birçoğu ile sadece birkaç kez görüşürüz. Günlerce, haftalarca, hatta yıllarda birlikte çalıştığınız, selamlaştığınız, görüştüğünüz insanlar veya komşularınız sadece “tanıdığınız kişiler” olarak kalabilir. Hayatımıza anlamlı katkıları olan bu insanların dışında insanlar da vardır; dostlar ve arkadaşlar… İnsanlarla tanışıp arkadaş edinmek, normal bir rutinin parçası… Bazen birkaç diyalogla, bazen de günler süren iletişim sonucu ortaya çıkan arkadaşlıklar, çeşitli paylaşımlarla giderek büyür ve iki insan arasında bir konumda durur. Ara sıra görüştüğünüz arkadaşlarla, gerçek arkadaşlar arasında elbette farklar olacaktır. Arkadaşlarınızla bir şeyler paylaşmak ve onların sizin hayatınıza anlam kattığını hissetmek hayattaki en görkemli hazinelerden biri olsa gerek. Bu arada, sanal arkadaşlıklarla gerçek arkadaşlıkları karıştırmayın. Son yıllarda arkadaşlık kavramı da sanallaşmaya başladı. Makalemizde; gerçek arkadaşları, arkadaşlıkları, arkadaş edinmeyi ve arkadaşlıkları sürdürmeyi ele alacağız!
Arkadaş mı, Dost mu?
Belki de öncelikle bu sorunun cevabını vermek gerekiyor. Çoğu zaman arkadaş ve dost kavramları birbirine karıştırılır. Bir insanın ömrü boyunca onlarca arkadaşı olabilir; ancak birkaç tane dostu olur. Hatta halk arasında “yüzlerce arkadaşın olacağına bir tane dostun olsun yeter” şeklinde bir deyim bile var. “Bana arkadaşını söyle sana kim olduğunu söyleyeyim.” atasözü de yabana atılır bir söz değil! Bu sebeple arkadaşlarla dostları karıştırmamak gerekiyor.
Dostlarla arkadaşlar arasında farkları sıralayalım;
- Arkadaşlık, dostluğun ilk adımıdır. En samimi dostluklar, en samimi arkadaşlıklardan doğar.
- Dostlar, genellikle değer verdiğimiz kişilerdir. Daha samimi ilişkiler kurarız dostlarla… Arkadaşlarla ise daha mesafeli bir ilişki yaşarız.
- Her şeyi paylaşmayız arkadaşlarla örneğin.
- Dostlarla aramızda bir sorun olursa aile üyeleri ile sorun yaşamış gibi üzülürüz. Kardeş gibi severiz kimi zaman.
- Dostun yokluğu hissedilir, arkadaşların yokluğuna kolay alışırız.
- Dostlar teklifsiz, karşılıksızdır; arkadaşlar söz konusu olunca menfaatler biraz daha ön plana çıkar.
- Dostlarla arkadaşlara belki eşit ölçüde güvenebiliriz; ancak dostların güveni daha koşulsuzdur.
- Dostunun her zaman yanında olacağını bilirsin, arkadaşından bu garantiyi alamazsın.
- Dostlar, arkadaşlara oranla daha yakındır.
- Türk asıllı ABD’li doktor Mehmet Öz, dostların sağlık için faydalı olduğunu öne sürüyor ve dostlar için “F vitamini” (Friend Vitamin) tabirini kullanıyor. Düzenli olarak “F vitamin” kullanmak insanı 30 yaş gençleştirebilirmiş. İlginç bir iddia! Tabi, Dr. Öz’ün “friend” ifadesi gerçek arkadaşlar için de geçerli olabilir. Önemli olan dost veya arkadaşınızın sizin sağlığına ne kadar katkısı olduğu…
-
Arkadaş Edinme ve Arkadaşlığı Sürdürme Yöntemleri
Dostlarla arkadaşlar arasındaki farklara göz attıktan sonra arkadaş edinme ve arkadaşlıkları sürdürme yöntemleri ile ilgili bazı tavsiyeleri sıralayalım;
Arkadaş Edinme:
- Arkadaş edinmek, her yaşta aynı mantık ve yöntemlerle gerçekleşir. İlk adım, başka bir kişi ile duygu ve düşüncelerinizi paylaşmaktır. Veya herhangi bir şeyi paylaşmakla arkadaşlıklar kurabilirsiniz. Paylaşarak karşınızdaki kişiye kendinizi açmanız, arkadaşlık kurmak için önemli bir anahtardır. Belki bütün arkadaşlarınızla her şeyinizi paylaşamazsınız. Genellikle size güven ve sevgi hissettiren insanlarla bir şeyler paylaşırız.
- Bilmediğiniz ve tanımadığınız bir ortama girdiğinize öncelikle kendinizi tanıtabilirsiniz. İlk olarak kendinizi ortama yabancı hissedebilirsiniz; kendinizi tanıtmanız bir adım olabilir.
- Size yakın olabileceğini düşündüğünüz ve popüler bir tabirle “enerji aldığınız” bir kişiyle iletişim kurmaya çalışın. Ona sorular sorarak diyalog yollarını açın.
- Her gün bir veya birkaç yeni kişi ile tanışın. Bu, sizin için bir “arkadaş alternatifi” sunar.
- Çeşitli kulüpler, organizasyonlar veya dernekler arkadaş bulmak için önemli mekânlar olabilir. İlk akla gelen spor ve fotoğraf kulüpleri, samimi arkadaşlıklar için ideal ortamlardır.
- Okullarda, çeşitli spor ve kültür aktiviteleri, gönüllü projeler, kampus gazeteleri, ders çalışma ortamlarında arkadaş edinmek oldukça kolaydır.
- İyi bir arkadaş edinmek için öncelikle “arkadaş adayını” dikkatle dinlemeniz gerekiyor. Mümkün olduğunca sorunlarıyla ilgilenin veya anlattıklarına önem verdiğinizi hissettirin. Anlattıklarına, onun bakış açısından bakmaya çalışın. Bu aranızda yeni bağlar oluşturur, mevcut bağları da güçlendirir.
- İyi bir arkadaşa sahip olmak istiyorsanız, beklentilerinizin aynı şekilde karşınızdaki insanlar tarafından da istendiğini unutmayın!
- Her arkadaş, aslında yeni bir arkadaş için aracı olabilir. Arkadaşınızın yakın çevresi, birlikte gittiğiniz ortamlar yeni arkadaş bulma şansınızı artırır.
Arkadaşlığı Sürdürme:
- Yeni bir arkadaşlığı korumanın ve sürdürmenin en önemli yöntemi, onu her zaman gözetmek, sorunlarına duyarlı olmak ve sorumlu davranmaktır.
- Arkadaşlarınızın yanındayken, sadece fiziksel olarak değil, bütün benliğinizle orada ve onun yanında olduğunuzu hissettirin.
- Arkadaşlarınıza samimiyetinizi hissettirmeniz, onların sizin hakkında iyi düşünmelerini sağlar, güven duygusu aşılar.
- Arkadaşlarınızla sık sık konuşun, duygu ve düşüncelerinizi samimi bir şekilde paylaşın. Bir arkadaşınızla konuşmaya başladığınızda genellikle karşılıklı bilgi paylaşmak istersiniz. Eğer bir konuşmada kendinizi her zaman dinleyici rolünde buluyorsanız, o zaman aslında gerçek bir arkadaş değil kendinizi bir danışman veya sırdaş olarak hissedersiniz.
- Bencil davranmayın; bu arkadaşlıklarınızı çok çabuk tüketir. Her zaman sizin istediğiniz şeyler olmasın, arkadaşlarınızı da düşünün. Bunun için keyfinizden taviz verin.
- Arkadaşlıklarda güvensizlik ve ihmal, zor kurulan ilişkileri bir anda zedeler. Dolayısıyla iyi arkadaşlara sahip olmak için sadık olmak, birlikte vakit geçirmek ve içten olmak gerekiyor.
- İnsanlar mutsuz olduklarında başlarını koyacak bir omuz, mutlu olduklarında bu mutluluğu paylaşacak bir arkadaş ararlar. Arkadaşlarınızın iyi ve kötü günlerinde yanında olmalısınız.
- Arkadaşlarınızın sorunlarını dikkate alın, onları takip edin, morali bozuk olduğunda anlayışlı davranın, kabalık yapmayın, dedikodularınızı bir kenara bırakın.
- Her şeyden şikâyet ediyorsanız insanlar sizin yanınıza gelmek istemeyebilir. Sürekli işinizden, adaletsizliklerden, parasızlıktan şikâyet ediyorsanız arkadaş bulmanız veya arkadaşlıkları sürdürmeniz çok zordur. Pozitif düşünün ve olumlu konuşun!
- İnsanlar genellikle sevgilileri veya eşleri için arkadaşlarını ihmal ederler. Arkadaşlarına ihtiyaçları olduğunda da yanlarında olmasını isterler ve maalesef bulamazlar. Sevgilinizden ve eşinizden arta kalan zamanlarda arkadaşlarınızı düşündüğünüzü hissettirin.
- Ayrılık, ölüm, maddi sorunlar gibi sorunlar yaşayan arkadaşlarınızın yanında olun, başarılarını kutlayın, aranızdaki bağları koparmayın.
- Arkadaşlarınız her ne kadar samimi olsanız da sınırlarınız olmalı.
Arkadaş ve Dost Sözleri
Arkadaşlıkların ve dostlukların önemine katkı sağlaması için Türk kültüründe yer alan dostluk ve arkadaşlık atasözlerini ve ünlü isimlerin bazı sözlerini hatırlayalım;
- Yoldan kal, yoldaştan kalma!
- Üzüm üzüme baka baka kararır.
- Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan!
- Arkadaşlarınızın evine gidin, kullanılmayan yolu çalılar kaplar.
- Körle yatan şaşı kalkar.
- Gerçek arkadaşın omuzları gözyaşlarınızla ıslanır.
- İsin yanına varan is, misin yanına varan mis kokar.
- Kötü söyleme eşine ağu (zehir) katar aşına!
- Arkadaşlık ağaç gibidir; kuruyunca yeşermez.
- Dost kara günde belli olur.
- Sıradan bir arkadaş sizi asla ağlarken görmez.
- Dostluk başka, alışveriş başka!
- Dost acı söyler.
- Dostun attığı taş, baş yarmaz.
- Kardeş dost olmayabilir; ancak dost her zaman kardeştir.
- En iyi arkadaş, başka arkadaşa muhtaç etmeyendir.
- Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur.
- Can canın yoldaşıdır.
- Arkadaşlarını yalnızken uyar, başkasının yanında öv!
- Dost başa, düşman ayağa bakar.
- Deli ile çıkma yola, başına getirir bela!
- Bir selâm, bin hatır yapar.
- İçinde hava, ışık ve dost sevgisi varsa üzülme!
- Baz bazla, kaz kazla, kel tavuk topal horozla!
- Kusursuz arkadaş aramak, dost edinmeyi istememektir.
- Adam adama yük değil can gövdeye mülk değil!
- Bana arkadaşını söyle sana kim olduğunu söyleyeyim.
- Dost dostun eyerlenmiş atıdır.
- Adam ahbabından bellidir.
- Ayıpsız yâr (dost) arayan yârsız kalır.
- Gerçek arkadaş seni eleştirendir.
- Anne ve babamızı kader, arkadaşlarımızı kendimiz seçeriz.