Yenidoğan bebeklere emzik verilmesinin birçok faydası olduğu gibi, göz ardı edilemeyecek zararları da var. Bu nedenle yenidoğan bebeklere emzik verirken bilinçli davranılması oldukça önemli.

Emzik kullanmanın faydaları

Emzik, özellikle prematüre bebeklerin zayıf olan emme refleksini güçlendirerek bebeğin beslenmesini kolaylaştırır. Emme ve yutma koordinasyonunu artıran ve sinir sisteminin gelişmesine yardımcı olan emziğin bebekler üzerindeki olumlu etkileri şöyledir:

• Emzik kullanımı huysuz çocukları sakinleştirir ve bebeklerin daha kolay uykuya dalmasını sağlar.
• Emzik kullanımı ani bebek ölümleri riskini azaltmaya yardımcı olur.
• Emzik istenmeyen durumlarda ortadan kaldırılması kolay olan bir objedir fakat bebekler emme içgüdüsü ile doğdukları için emzik verilmediği takdirde parmak emmeye başlarlar ve bu alışkanlığı bıraktırmak daha güç olabilir.
• Birtakım araştırmalar neticesinde emzik kullanımı esnasında bebeğin emziğini düşürdüğünde bulmaya çalışması, ellerini daha sık kullanmasına ve reflekslerini geliştirmesine kolaylık sağladığı gözlemlenmiştir.
• Emzik kullanımı bebeğinizi sakinleştirir, bu sayede iğne ve bazı sağlık kontrolleri esnasında bebeğinizin dikkatini dağıtır ve daha kolay sonuç alınabilir.
• Uçak yolculuğu yapmanız gereken durumlarda emzik kullanımı bebeğinizin bebeğin maruz kalacağı basıncı azaltır.

Emzik kullanırken dikkat edilmesi gerekenler

Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Prof. Dr. Selami Süleymanoğlu’na göre, yenidoğan bebeklere emzik vermenin faydaları ve zararlarının birlikte değerlendirilmesi önemli. Ayrıca yenidoğanları emziğe alıştırmadan önce, doğru emzik seçimine de dikkat edilmeli. Emzik kullanırken dikkat edilmesi gereken temel noktalar şöyle:

• Emziği reçel, çikolata ya da bal gibi tatlı gıdalara batırmayın. Şekerli gıdalar, bağımlılık yaptığından emziğin tatlılara batırılarak verilmesi, bebeğin emziği bırakmasını zorlaştırır.
• Emziğin hijyenik olmasına dikkat edin. Emzik yere düştüğünde ya da bebek emziği ağzından çıkarıp emzikle oynadığında, emziği sterilize edin.
• Bebeğe her ağladığında emzik vermeyin. Ağladığı anda bebeğe emzik verilmesi, bebeğin şartlanmasına ve emzik verilmediğinde huzursuz olmasına neden olur.
• Bebeğin emziği bırakması için emziğe sirke, acı biber ya da ekşi maddeler sürmeyin. Bebek emzik için ağladığında, ilgi göstererek bebeğin sakinleşmesini sağlayın.

Emzik kullanmanın olası zararları

Birçok ebeveyn “yenidoğan bebekler için emzik kullanmak sakıncalı mı” sorusunu merak eder. Bebeklerin emziğe bağımlı hale gelmesi sosyal ve fiziksel gelişim açısından sorunlara yol açar. Uyanık olunan saatlerde emzik emmek bebekleri günlük sohbete katılmadan uzak tuttuğu için emzik kullanımı bebeklerde geç konuşmaya sebep olur. Ayrıca sürekli olarak emzik emmek bebeklerin sağlıksız diş oluşumuna ve çene yapılarında bozukluklar oluşmasına etki ettiği gibi, bebeklerin erkenden anne sütünden kesilmesine neden olur ve bebeklerin gelişimini kısıtlar.

Emzik alışkanlığı nasıl önlenebilir?

Emzik alışkanlığının önlenmesi bebeğin fiziksel ve sosyal gelişimi açısından önemlidir. Devamlı emzik kullanımı, bebeğin konuşmayı öğrenme sürecinin aksamasına neden olabilir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Yılmaz Bay’ın bu konudaki önerileri şöyle:

• Emzik emme süresini sistematik şekilde azaltın. Ayrıca bebeğin ağladığı ya da uyumakta zorluk yaşadığı anlarda emzik vererek bebeği sakinleştirmek yerine alternatif yöntemler deneyin.
• Bebek emziği almak istediğinde, ilgisini sevdiği bir oyuncağa ya da oyuna yöneltin.
• Emzik emmediği zamanlarda bebeği takdir ederek ödüllendirin.
• Bebeğinizle iletişim kurarak artık emzik kullanmaması gerektiğini, emziğe ihtiyacı olmadığını ikna edici şekilde anlatın.

Bebeklerin uzun süre emzik kullanması sosyal gelişim sürecini olumsuz etkilediği gibi, diş çürüklerine de neden olabileceği unutulmamalıdır.